Κυρίες και κύριοι,
Ως Μαίες και Μαιευτές έχουμε ιδιαίτερη ευαισθησία και ευθύνη στο να προασπίσουμε την υγεία της Γυναίκας, την οποία πολύ συχνά ταυτίζουμε με την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, την αποφυγή των σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων, την αποφυγή του καρκίνου του μαστού και όλων των παθολογικών καταστάσεων που περιγράφονται στη Γυναικολογία που έχουμε διδαχθεί. Παρά ταύτα αρκεί μια μικρή ματιά στον κόσμο γύρω μας για να διαπιστώσουμε ότι η Γυναίκα αντιμετωπίζει περισσότερες παθολογικές καταστάσεις από αυτές που διδαχθήκαμε ή έχουμε φανταστεί και είναι για αυτές τις γυναίκες σε κίνδυνο για τις οποίες θα μιλήσουμε.
Οικογενειακή – σωματική Βία
Σύμφωνα με στοιχεία από τη Unicef, εκατομμύρια γυναίκες σε ολόκληρο τον κόσμο υφίσταται τις συνέπειες της άσκησης οικογενειακής βίας σε καθημερινή βάση. Συγκεκριμένα το 29% από ένα αντιπροσωπευτικό πανεθνικό δείγμα 12.300 γυναικών στον Καναδά ανέφερε ότι υπήρξε θύμα σωματικής βίας από την ηλικία των 16 ετών και μετά. Τα ποσοστά παραμένουν υψηλά ακόμη και στις αναπτυγμένες χώρες μιας και έρευνες δείχνουν πως το 20% στη Σουηδία και τη Νέα Ζηλανδία, το 25% στο Ηνωμένο Βασίλειο, το 25% στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι θύματα οικογενειακής βίας. Στη Ρωσία το 25% των κοριτσιών και το 11% των αγοριών ηλικίας 14 έως 17 ετών ανέφεραν ανεπιθύμητη σεξουαλική επαφή. Σε έρευνα σε μια περιοχή μόνο της Ινδίας, το 45% των ανδρών παραδέχτηκαν πως κακοποιούν σωματικά τις συζύγους τους, ενώ στο Ισραήλ το 32% των γυναικών αραβικής καταγωγής ανέφεραν ένα τουλάχιστον περιστατικό φυσικής βίας από το σύντροφό τους και το 30% ανέφεραν εξαναγκασμό σε σεξουαλική επαφή μέσα στον τελευταίο χρόνο.
Τα αποτελέσματα από τις αναπτυσσόμενες χώρες είναι περισσότερο απογοητευτικά καθώς το 42% από μια περιοχή της Κένυα ανέφεραν ότι χτυπιούνται συνεχώς από τους συζύγους τους και το 58% απάντησαν «συχνά» ή «μερικές φορές»
Η Unicef τονίζει ότι παρά τη λήψη νομοθετικών μέτρων κατά της οικογενειακής βίας σε πολλές χώρες ιδίως του αναπτυσσόμενου κόσμου, η σεξουαλική κακοποίηση και ο βιασμός από οικείο πρόσωπο δεν συγκαταλέγονται στα αδικήματα στις περισσότερες χώρες.
Ακρωτηριασμός γεννητικών οργάνων
Πρόκειται για μια ειδεχθή πρακτική που συμβαίνει σε πολλές χώρες στον κόσμο και έχει ξεσηκώσει παγκόσμια αντίδραση από τις ανθρωπιστικές οργανώσεις και περιλαμβάνει την ολική ή μερική αφαίρεση των εξωτερικών γεννητικών οργάνων, σε γενικές γραμμές, όπως την αποκοπή της κλειτορίδας και τη συρραφή των μικρών χειλέων του αιδοίου. Περίπου 100 με 140 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια σε όλο τον κόσμο έχουν υποστεί ακρωτηριασμό των γεννητικών τους οργάνων και κάθε χρόνο 3 εκατομμύρια από αυτά, δηλαδή 6 γυναίκες ανά λεπτό της ώρας διατρέχουν αυτό τον κίνδυνο.
Η απάνθρωπη αυτή διαδικασία συμβαίνει σε χώρες κυρίως της Αφρικής (70 εκατομμύρια γυναίκες περίπου). Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι για τις χώρες της Αφρικανικής Ηπείρου η συχνότητα εκτέλεσης γυναικείου ακρωτηριασμού κυμαίνεται από το 24 έως και το 80% των γυναικών με χώρες όπως το Μαλί, η Γουινέα, η Σιέρα Λεόνε, η Μαυριτανία, το Τσαντ, η Λιβερία, η Σενεγάλη και άλλες να κρατούν τα πρωτεία. Ωστόσο, λόγω της μετανάστευσης, τέτοιες περιπτώσεις ανευρίσκονται επίσης σε χώρες που η πρακτική αυτή δεν συνηθίζεται μεταξύ του πληθυσμού των γηγενών.
Οι λόγοι για τους οποίους συμβαίνει ο γυναικείος ακρωτηριασμός είναι αρκετοί και ανάμεσά τους συχνότεροι: η πεποίθηση πως η πρακτική αυτή αποτελεί μέτρο υγιεινής μιας και τα σεξουαλικά όργανα θεωρούνται ακάθαρτα, η αντίληψη ότι αυξάνει τη γονιμότητα και την επιβίωση του νεογνού στον τοκετό, κοινωνικοί λόγοι (ως τελετή εισόδου στην κοινωνική ζωή – εθιμική πρακτική) και θρησκευτικοί (μέρος θρησκευτικής τελετής όπως το βάπτισμα των χριστιανών και η περιτομή των εβραίων).
Περιττό να αναφερθεί πως η πρακτική αυτή, αδιάφορα για το ποιόν λόγο γίνεται αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την υγεία της γυναίκας, καθώς μπορεί να καταλήξει ακόμη και στο θάνατο. Το νεαρό κορίτσι βιώνει ισχυρό πόνο εξαιτίας της έλλειψης αναισθησίας, ο οποίος μπορεί να καταλήξει σε νευρογενές σοκ. Η μεγάλη απώλεια αίματος και η έλλειψη τήρησης των κανόνων αντισηψίας συχνά καταλήγει σε υπογκαιμικό αιμορραγικό και σηπτικό σοκ αντίστοιχα, τα οποία επίσης επιφέρουν θάνατο εάν δεν αντιμετωπιστούν. Άλλες δυσμενείς επιπτώσεις περιλαμβάνουν την αποτυχία επούλωσης του τραύματος και την επιμόλυνσή του σε δεύτερο χρόνο, τον ακρωτηριασμό, την απώλεια σεξουαλικής αίσθησης, τη δυσπαρεύνεια, την ευαισθησία σε αιματογενείς νόσους όπως η ηπατίτιδα και το aids, φλεγμονώδη νόσο της πυέλου, διαταραχές στην ούρηση, δυσκολία στον τοκετό και πολλά άλλα.
Μια τεράστια κινητοποίηση σε παγκόσμιο επίπεδο προσπαθεί να εξαλείψει την πρακτική αυτή από τον πλανήτη και για το σκοπό αυτό η 6η Φεβρουαρίου έχει θεσπιστεί ως παγκόσμια ημέρα μηδενικής ανοχής στον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων.
Ο διά της βίας, σωματικής και ψυχολογικής εξαναγκασμός σε σεξουαλική επαφή αποκαλείται βιασμός και γνωρίζει παγκόσμια εξάπλωση αλλά, όπως είπαμε και παραπάνω, ο βιασμός από οικείο ή οικογενειακό πρόσωπο δεν συγκαταλέγεται στα νομικά αδικήματα σε όλες τις χώρες.
Σύμφωνα με δεδομένα της δεκαετίας του 1990, μια γυναίκα ανά δυο λεπτά της ώρας πέφτει θύμα βιασμού στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Δικαιοσύνης της ίδιας χώρας, το 28% των γυναικών βιάζονται από τους συζύγους ή μνηστήρες τους, το 35% από γνωστούς και το 5% από άλλους συγγενείς. Παρά ταύτα, μόλις το 26% των βιασμένων γυναικών αναφέρουν το περιστατικό στις Αρχές και το 25% των περιπτώσεων βιασμού συμβαίνει μάλιστα σε δημόσιους χώρους με αποτέλεσμα στο 75% των περιπτώσεων η γυναίκα να χρίζει ιατρικής βοήθειας εξαιτίας του βιασμού και των συνοδών τραυμάτων από αυτόν τόσο στη γεννητική περιοχή όσο και στο υπόλοιπο σώμα.
Στον Ευρωπαϊκό χώρο η Σουηδία είναι η χώρα με τις περισσότερες καταγγελίες βιασμού. Ακολουθεί η Ισλανδία και η Βρετανία, ενώ στις χώρες με τις λιγότερες καταγγελίες συγκαταλέγονται η Ουγγαρία, η Ελλάδα, η Κροατία και η Πορτογαλία, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι στις χώρες αυτές συμβαίνουν λιγότεροι βιασμοί αλλά πιθανά ότι οι επίσημες καταγγελίες είναι πολύ λιγότερες. Τα σωματικά και ψυχολογικά αποτελέσματα του βιασμού είναι γνωστά σε όλους.
Εμπορία γυναικών (trafficking)
Περίπου 500.000 γυναίκες ετησίως πέφτουν θύματα της εμπορίας μόνο στη Δυτική Ευρώπη. Σε μια σχετική έρευνα, ανάμεσα σε 155 περιπτώσεις, οι 44 γυναίκες κατάγονταν από την κεντρική Ευρώπη (κυρίως την Τσεχία), οι 64 από την ανατολική Ευρώπη (κυρίως τη Ρωσία και την Ουκρανία) και οι 47 από χώρες όπως το Μαρόκο, η Ταϊλάνδη και η Δομινικανή Δημοκρατία. Το 75% των γυναικών αυτών ήταν κάτω των 25 ετών και πολλές από αυτές είχαν ηλικίες μεταξύ 15 και 18 ετών.
Έρευνες στην Ελλάδα δείχνουν το μέγεθος του φαινομένου αυτού, αφού υπολογίζεται πως μεταξύ του 1990 και του 2000 προωθήθηκαν κι εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα 77.500 γυναίκες περίπου με σκοπό την πορνεία και επίσης 500 παιδιά, αγόρια και κορίτσια, ηλικίας έως και 13 ετών. Βασικές χώρες προέλευσης είναι η Ρωσία, Ουκρανία, Αλβανία και Βουλγαρία, ενώ ακολουθούν η Ρουμανία και Μολδαβία. Ευκόλως εννοούμενες είναι οι συνθήκες διαβίωσής τους, ενώ σε περίπτωση ανυποταξίας τους έχουν καταγραφεί ως συνέπειες: Ξυλοδαρμός, στέρηση δυνατότητας ικανοποίησης βασικών αναγκών, άρνηση παροχής βασικών υπηρεσιών (πχ. οδοντιάτρου σε περίπτωση πονόδοντου) ατομικός, ομαδικός ή/και συμβολικός βιασμός, πολύμορφος εξευτελισμός – ταπείνωση, χαρακώματα, στέρηση φαγητού, νερού, ένδυσης, θέρμανσης, απομόνωση. Εκτέλεση, απλή-στιγμιαία ή συμβολική-παρατεταμένη με σκοπό την τρομοκράτηση άλλων.
Τα κέρδη από την εμπορία γυναικών στο προαναφερόμενο διάστημα υπολογίζονται σε περίπου 7.5 δισεκατομμύρια ευρώ.
Μητρική θνησιμότητα
Ο τοκετός σε πολλές χώρες του κόσμου αποτελεί μια πραγματικά επικίνδυνη κατάσταση μέσα στη φυσιολογικότητά του ως φαινομένου την οποία συχνά δεν μπορούμε να φανταστούμε εξαιτίας του ικανοποιητικού υγειονομικού μας επιπέδου. Παρά ταύτα σε πολλές χώρες του κόσμου η μητρική θνησιμότητα παραμένει υψηλή και κάθε μέρα 1.500 γυναίκες περίπου χάνουν τη ζωή τους από επιπλοκές του τοκετού και της λοχείας. Μόνο στα 19 προηγούμενα χρόνια οι μητρικοί θάνατοι ανήλθαν στα 19 εκατομμύρια γυναικών σε χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου.
Σύμφωνα πάλι με δεδομένα της unicef το 2005 η μέση πιθανότητα θανάτου μητέρας από επιπλοκές που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη και τον τοκετό στις αναπτυσσόμενες χώρες ήταν 300 φορές υψηλότερη από εκείνη στις αναπτυγμένες. Με βάση τα στατιστικά δεδομένα, η μητρική θνησιμότητα στις βιομηχανικές χώρες είναι μικρότερη του 1% ενώ στις χώρες της νότιας Ασίας ανέρχεται στο 35% – το υψηλότερο ποσοστό στον πλανήτη.
Παρόμοιες έρευνες έχουν καταδείξει ότι ένα 80% των περιπτώσεων μητρικού θανάτου θα είχαν αποσοβηθεί εάν οι μητέρες είχαν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, αν υπήρχε διαθέσιμο εξειδικευμένο προσωπικό (Μαίες – ιατροί), στοιχειώδεις ιατρονοσηλευτικές παροχές και μαιευτήρια. Ας σημειωθεί επίσης ότι οι καταστάσεις αυτές που οδηγούν σε θάνατο είναι πλήρως αναστρέψιμες στον αναπτυγμένο κόσμο ενώ στις χώρες αυτές, αν η μητέρα δεν αποβιώσει, έχει μεγάλη πιθανότητα να υποφέρει από αναπηρίες και μόνιμες βλάβες στη μετέπειτα ζωή της.
Νευρική Ανορεξία
Είναι μια μάστιγα της εποχής μας με τα συγκεκριμένα πρότυπα ομορφιάς και κομψότητας, ωστόσο η νευρική ανορεξία είναι μια επικίνδυνη για την υγεία και τη ζωή της γυναίκας κατάσταση. Τα στατιστικά στοιχεία μιλούν από μόνα τους: Ξεκινάει, συνήθως, στην εφηβεία με μια δίαιτα που βγαίνει εκτός ελέγχου.
Στους άνδρες εμφανίζεται κοντά στα 16.
1 στις 5 πεθαίνει σε πολύ νεαρή ηλικία.
2 στις 5 παραμένουν σε μια κατάσταση ανεκτή.
1 στις 5 πεθαίνει σε 10 χρόνια από αυτοκτονία ή ασιτία.
Το 10% εμετό, το 40% αναπτύσσει Νευρική Βουλιμία.
Η πρόγνωση είναι χειρότερη με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά (ηλικία, χαμηλό βάρος, ρυθμός απώλειας βάρους, βουλιμικός τύπος).
Αναρρώνει 1 στις 3 (κάποιες φορές με νοσηλεία).
Χρήση ναρκωτικών ουσιών – AIDS
Μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, περισσότερα από 4 εκατομμύρια γυναίκες κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών ενώ τουλάχιστον 9 εκατομμύρια από αυτές έκαναν χρήση το προηγούμενο έτος. Το 70% από αυτές πάσχουν από AIDS σχετιζόμενο με τη χρήση ναρκωτικών.
Το 2007 η Unicef υπολόγισε πως 15.5 εκατομμύρια γυναίκες ήταν είτε οροθετικές είτε νοσούσαν από AIDS και μαζί με αυτές 2 εκατομμύρια παιδιά. Στο τέλος του ίδιου έτους, οι γυναίκες μετρούσαν το 50% όλων των περιπτώσεων AIDS και το 59% ζούσαν στην υποσαχάρια Αφρική.
Έχει ειπωθεί ότι οι αριθμοί είναι ψυχροί και δεν καθιστούν δυνατή την αντίληψη μερικών πραγμάτων από τον μέσο άνθρωπο. Σίγουρα οι καταστάσεις που προαναφέρθηκαν είναι τραγικές ακόμη και με τη χρήση της στατιστικής, ωστόσο φαίνεται πως η παλιά κινέζικη παροιμία «μια εικόνα ίσον χίλιες λέξεις» είναι περισσότερο σωστή και κάνει τον άνθρωπο να καταλαβαίνει τις καταστάσεις πολύ περισσότερο, σχεδόν σαν να τις ζει και ο ίδιος. Το βίντεο που ακολουθεί είναι μια επιπλέον προσπάθεια ευαισθητοποίησης μέσα από τη χρήση της εικόνας και του ήχου. Όλες οι φωτογραφίες είναι επιλεγμένες από τον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο και από αξιόπιστες πηγές και αποτυπώνουν ένα μικρό μόνο μέρος από τον κίνδυνο που βιώνουν οι γυναίκες καθημερινά σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης και είναι σε όλες αυτές, τις γυναίκες σε κίνδυνο, που αφιερώνεται αλλά και σε όλους εκείνους που στόχο της ζωής τους έθεσαν την ανακούφιση των ανθρώπων.
Σύλλογος Μαιών - Μαιευτών Ναυπλίου 